1․ Որոշեք երկրորդական նախադասությունների բնույթը և պարզեցրեք։
- Եղավ այն, ինչ սպասում էինք-եղավ դեպք-ենթակա։
- Աղջկա ուզածն այն էր, որ թռչունը իրեն լույս աշխարհ հանի։-Աղջկա ուզածն էր-ստորոգյալ
- Ուշացածները նրանք էին, ովքեր չէին մասնակցել հավաքին։-Ուշացածներն էին-ստորոգյալ
- Այն սովորողները, ովքեր լավ էին աշխատել, պարգևատրվեցին։-Սովորողները-ենթակա
- Մարդիկ հավաքվել էին այնտեղ, որտեղ վթար էր եղել։-Մարդիկ հավաքվել էին այն փողոցում-ենթակա ր ստորոգյալ
- Ուշադիր լսում էր նրա խոսքը, ով օտար երկրից էր եկել։-Ուշադրությամբ լսում էր նրա բառակապակցությունը-ենթակա և ստորոգյալ
- Մեր հարևանը, ով նաև մեր բակի այգեպանն էր, ինձ վարդեր նվիրեց։-Մեր հարևանը նա է-ենթակա և ստորոգյալ
2․ Տեքստը փոխադրիր 4 նախադասությամբ։
Կրիան ու նապաստակը վիճեցին, թե ո՛վ է ավելի արագ վազում: Քանի որ խոսքով իրար ոչինչ չկարողացան ապացուցել, որոշեցին մրցել: Հանդիպման տեղը նշեցին ու բաժանվեցին: Նապաստակը չէր կասկածում, որ ինքն իսկապես արագավազ է: Նա հույսը դրեց իր բնատուր արագավազության վրա ու ճամփեզրին պառկեց , մուշ-մուշ քնեց, որ մի քիչ հանգստանա: Իսկ կրիան հասկանում էր, որ ինքը դանդաղաշարժ է, դրա համար էլ առանց հանգստանալու վազում էր ու վազում: Այդպես նա քնած նապաստակից առաջ անցավ ու նվաճեց հաղթողի պարգևը:
Այդպես է, երբ բնական ընդունակությունները չեն օգտագործվում, աշխատասիրությունը հաղթում է:
Կրիան և նապաստակը գռազ են եկել, թե ով կկարողանա ավելի արագ լինել։ Նապաստակը հաստատ գիտեր իր հաղթանակի վրա և համոզված է կհաղթի կրիային։ Իսկ կրիան ոչ և որոշեց պարապել հույս ունենալով հաղթանակի համար ու փաստորեն հաղթեց կրիան իր աշխատասիրությամբ։
3․ Տրված տեքստերին ընդհանուր վերնագիր և հետևություն գրիր։
Բնության ծիծեռնակները
Ա. Մի անգամ դեպի հարավ չվելիս ծիծեռնակները փորձանքի մեջ ընկան: Այդ տարի Շվեյցարիայում ուժեղ ցրտից բոլոր միջատները սատկել էին; Դե, էլ ի՛նչ պիտի ուտեին ծիծեռնակները. չէ՞ որ շատ թռչունների նման նրանք էլ են միջատներով սնվում: Խեղճ ծիծեռնակները սովից ուժասպառ եղան ու վայր ընկան: Բայց Շվեյցարիայի բնակիչներն անօգնական չթողեցին նրանց. հավաքեցին, դրեցին տուփերի մեջ ու տարան երկաթուղային կայարան: Այդտեղից էլ հատուկ գնացքով արագ ու ապահով ուղարկեցին հարավ:
Իմաստը այն էր, որ պետք է յուրաքանրյուր պահ պետք է օգնել մարդկանց, հարազատներին, ընկերնրին և այլն։ Մարդիկ բարիություն պետք է ունենա, բայց անարդարությունը կա այս աշխարհում և պետք է հասկանալ, որ մարդիկ պետք միշտ օգնեն ուրիշ մարդկանց։
Բ. Հնդկաստանի Ուտար Պլադեշ նահանգում բնության շատ կրքոտ պաշտպաններ են բնակվում: նրանք կազմել են « Չիպկո Անդոլայ» («Գրկի՛ր ծառը») ընկերությունը: Երբ ընկերության անդամներից մեկն իմանում է, որ ինչ-որ տեղ պատրաստվում են ծառ կտրել, համախոհներին անմիջապես հայտնում է, և նրանք բոլորը շնչակտուր սլանում են այնտեղ: Ծառահատների հայտնվելուն պես ընկերության կամավորներից յուրաքանչյուրը մի ծառի բուն է գրկում և թույլ չի տալիս, որ կտրեն:
Կարելի է ասել, որ էկոլոգիան պետք է պահպանել, քանի որ այնտեղ կարող են ապրել հետաքրքիր կենդանիներ և պետք է միշտ լինել բարության դեմ և կարողանալ պաշտպանել բնությունը այն մարդկանցից, ովքեր պատրաստ են կեղտոտել ձեռները և կտրել ծառը փողերի համար։
4. Պատմվածքից դուրս գրիր 5 բարդ ստորադասական նախադասություն՝ գրելով երկրորդական նախադասության բնութը; Գրիր նաև 5 համադասական նախադասություն;
Ստորադասական
Հյուրանոցի տերը ծիծաղեց` տեսնելով, որ ճակնդեղը ծերունու մորուքի վրա լաքա էր թողել:
Համադասական
Հյուրանոցի տերը խղճաց ծերունուն և ներս հրավիրեց նրան: Տարավ ծերունուն խոհանոց, որտեղ օջախի վրա եփվում էր բորշչ` ճակնդեղով ապուր:
Տիգրան Այվազյան 