1․ Անենթակա նախադասություններ
Կարդացեք և բերեք անենթակա նախադասությունների օրինակներ։
Լուսանում էր:
Ձյունելու է:
Շուտով արև կանի:
Անձրևելու է: Ամպած է:
Այս տարի խիստ ցրտեր կանի:
Կարկուտ է թափելու: Կայծակին է տալիս:
2․ Կազմեք հետևյալ բայերի հրամայական ձևերը։
առնել-առ, ասել-ասա, բանալ-բացիր, բերել-բեր, գալ-արի, դառնալ-դարցիր, դնել-դիր, զարկել-զարկիր, ելնել-ել, թողնել-թող, լինել-լինի, կենալ-կենի, տալ-տուր, տանել-տար, տեսնել-տես, ուտել-կեր, անել-արա:
Այս բայերը կոչվում են անկանոն բայեր։ Ինչո՞ւ։
Կան բայեր, որոնք չունեն խոնարհման մի շարք ձևեր և որոշ դերբայներ։ Այդպիսի բայերը կոչվում են պակասավոր։ Պակաս ձևերը լրացվում են այլ բայերով։ Հայերենի պակասավոր բայերն են՝ հուսալ, ցանկալ, լվալ, կենալ, արժել, կամ, գիտեմ, ունեմ, եմ։
3․ Բայի սեռերը
Գրեք երեքական նախադասություն, որտեղ լինեն ներգործական, կրավորական, չեզոք սեռի բայեր։
Շողիկը սիրում է իր աշխատանքը։
Երեխան կոտրեց ապակին:
Տղան ճանաչեց իր մանկության ընկերոջը:
Նա քթի մուրը սրբեց և հիշեց Վանքեր գյուղը, վանքի աղբյուրը, երեկոն այգեմիջյան ճանապարհին և իրեն` դույլերով:
4․ Թերի և միակազմ նախադասություններ
Գրե՛ք յուրաքանչյուրից երկուական նախադասություն։
Թերի
Ես գրում եմ, եղբայրս՝ ոչ:
Հագնվեց և դուրս եկավ սենյակից:
Միակազմ
Մթնեց:
Լուսացավ:
5․ Կատարե՛ք շարահյուսական վերլուծություն։
Հսկայական-հատկացուցիչ անդունդ-ենթակա կա անապատում-ձևի պարագա անարգել-ստորոգյալ սավառնող-հանգման անուղղակի խնդիր երևակայության-ձևի պարագա ու ժամանակակից-որոշիչ տեխնոլոգիաներով-միջոցի անուղղակի խնդիր և հաղթանակով-միջոցի անուղղակի խնդիր ձևավորված-ստորոգյալ երևակայության-ձևի պարագա միջև-հանգման անուղղակի խդիր։
6․ Կատարեք ձևաբանական վերլուծություն․
Հսկայական-ածական, որակական, գերադրական աստիճան
անդունդ-գոյական, հասարակ, եզակի, հայցական հոլով
կա-չեզոք բայ
անապատում-գոյական, հասարակ, եզակի, ներգոյական հոլով
անարգել-չեզոք բայ
սավառնող-չեզոք բայ
երևակայության -գոյական, հասարակ, եզակի, ներգոյական հոլով
ու-շաղկապ
ժամանակակից-հարաբերական ածական
տեխնոլոգիաներով-գոյական, հասարակ, հոգնակի, գործիական հոլով
և-շաղկապ
հաղթանակով-գոյական, հասարակ, եզակի, գործիական հոլով
ձևավորված-կրավորական բայ
երևակայության-գոյական, հասարակ, եզակի, ներգոյական հոլով
միջև-կապ
Տիգրան Այվազյան 